Recensies kinder- en jeugdliteratuur

Alle kinderboekrecensies van Bas Maliepaard die sinds november 2009 in Trouw verschenen, zijn nu hier te lezen! Maliepaard is een excellente recensent op zijn gebied, die beknopt en helder schrijft, over weet te brengen waaróm hij iets vindt en nieuwsgierig weet te maken naar de besproken boeken.

Feest!

Want zojuist heeft Uitgeverij Watervis aangekocht de vertaalrechten voor het Nederlandse taalgebied van het prachtige prentenboek Ikke helt alene, over de kleine Lars, die niet helemaal alleen naar school durft te lopen, maar ook niet helemaal alleen blijkt te zijn. Over het overwinnen van angsten, maar weer onnadrukkelijk en poëtisch verbeeld door schrijfster Constance Ørbeck-Nilssen en illustrator Akin Duzakin (bekend van Gewoon maar wachten), die dit boek samen ontwikkelden. Willem Ouwerkerk gaat het vertalen.

Zie ook bericht van 3 mei.

Blíjven voorlezen aan kinderen die zelf hebben leren lezen

NBD/Biblion, de servicedienst van de Nederlandse openbare bibliotheken, zegt over Gewoon maar wachten:

De jonge haas Klumper is zijn vader kwijtgeraakt tijdens het hardlopen. Terwijl hij wacht tot hij gevonden wordt, haalt hij zich van alles in zijn hoofd. Prentvertelling met illustraties in sfeervolle kleuren. Voorlezen vanaf ca. 6 jaar.

(samenvatting door NBD/Biblion)

Wij zijn zelf van mening dat het boek geschikt is voor voorlezen vanaf 3 of 4 jaar. Zoals eerder hier al uiteengezet vinden wij namelijk dat de tekst (hoe prachtig, poëtisch en literair ook) niet heilig is en het erom gaat de gebeurtenissen en de emoties over te brengen; het kind aan de hand te nemen, een fictionele wereld in. Zie ook onze links over voorlezen.

Over het belang van blijven voorlezen aan kinderen die net zelf (hebben) leren lezen, is heel goed geschreven door Karin Kustermans op de site Vertel eens.

De recensie van NBD/Biblion in zijn geheel:

De jonge haas Klumper is zijn vader kwijtgeraakt tijdens het hardlopen. Meestal durft hij het korenveld heus wel over te steken, maar in zijn eentje lijkt het gevaar toch net iets groter dan anders. Terwijl hij wacht op het donker, vraagt hij zich af of ze hem zullen missen. Zijn moeder vast wel, en zijn kleine broertje ook. Van zijn vader is Klumper niet zo zeker. Was hij maar niet zo bang voor de vos en de uil. Deze vertaling van een Noorse prentvertelling is de eerste publicatie van de nieuwe uitgeverij Watervis. De tekst biedt een inkijkje in de gevoelswereld van een kind en verwoordt heel mooi de angst voor het alleen zijn en de troost die het kind - of het hazenjong in dit geval - put uit het denken aan thuis. Door de lange stukken tekst is het boek niet meteen geschikt voor kleuters, die moeite zullen hebben om de aandacht bij de les te houden. De prenten bij het eigenlijke verhaal zijn vrij sober en donker van kleurenpalet, terwijl de illustraties bij het denken aan thuis heel toepasselijk in warme kleuren en eenvoudige lijnen getekend zijn. Een bijzonder boek over angst en troost. Vanaf ca. 6 jaar.

(NBD|Biblion recensie, T. Mortier)

Vroeg contact met boeken geeft grote voorsprong

Britse onderzoekers hebben vastgesteld dat het wel degelijk loont om te 'lezen' met baby’s. Eenmaal op school blijken de kinderen een grotere woordenschat te hebben, ingewikkelder zinsconstructies te maken en zich beter te kunnen concentreren dan kinderen die niet in de babyleeftijd met boeken bezig zijn geweest. Die voorsprong weten ze bovendien hun gehele schoolloopbaan te behouden. Lees meer ...

> filmpjes over lezen met baby's op BoekStart

Voorlezen uit boeken in vreemde talen

Ik hoorde van een klant op de boekenbeurs in Groningen die prentenboeken verzamelt, dat ze zonder (bijv.) Fins te kennen boeken pleegt voor te lezen die een Finse tekst hebben. Dus dat bevestigt onze overtuiging dat de tekst niet heilig is, en geparafraseerd of zelfs opnieuw bedacht mag worden. Het gaat om de emotie van het verhaal zoals die in de tekeningen naar voren komt.

ook sinterklaas en kerstman kochten ruim in op de groningse boekenbeurs maar er is toch nog genoeg voorraad van dit weergaloze prentenboek...

De fijne kneepjes van het voorlezen

Voorlezen is leuk en nuttig. Maar hoe doe je dat eigenlijk, goed voorlezen? Hier vind je tips en trucs:
Ouders Online - Voorleestips: "De fijne kneepjes van het voorlezen"

Rapp+Rapp ontwerpt de nieuwe Centrale Bibliotheek in Utrecht.

lees meer

Watervis in Groningen

Watervis zal aanwezig zijn op een boekenmarkt in de Centrale Bibliotheek Groningen, op zaterdag 31 oktober a.s. van 11.00 tot 16.00 uur. Iedereen kan daar ons boek Gewoon maar wachten bekijken en direct kopen!

Trots

Toch wel een beetje trots dat we op de voorpagina staan. (Najaarsaanbiedingsbrochure VZU)

Folder

Vorige week een folder gemaakt voor de Boekenvakbeurs die maandag begonnen is en nog tot en met donderdag loopt.

10 gouden voorleestips

10 gouden voorleestips

Gewoon maar wachten bij de kassa

Een boekhandelaar die spontaan meldt dat je boek prominent bij de kassa is opgesteld: de droom van elke uitgever. Een beginnende uitgever nog wel! Bedankt, BOEKHANDEL BLOEMENDAAL! De haas begint te lopen...

Lof voor dappere angsthaas

In het tijdschrift Lof voor werkende moeders (5x per jaar inclusief een speciale Lof voor vaders) nr. 9 (aug./sept. 2009) verscheen onze eersteling heel prominent in de rubriek iLofkids temidden van slimme bakfietsen, id-shirts en andere bijzondere dingen.

We zijn trots, want natuurlijk, daar hoort dit niet alledaagse kinderboek bij! "Een ontroerend verhaal met intieme prenten over herkenbare kinderangsten", schrijft Lof.

Ach, hoeveel bands is het ook niet zo vergaan...

Ook de directeur zelf houdt de lezers graag op de hoogte, maar was de laatste tijd druk bezig met adreslijsten, belastingdiensten en ondernemingsplannen. Het rock & roll bestaan is voorlopig nog alleen voor de vertaler weggelegd.

Het boek zou eerder in de categorie singer-songwriter belanden. Spelend in een rustig tempo, lijkt het lied voort te kabbelen, maar ondertussen kruipt de muziek onderhuids en gebeurt er iets met de luisteraar. Die drukt op repeat.

De plaatjes zijn klassiek te noemen; die aan de rechterkant doen een recensent denken aan Rotraut Susanne Berner, de grote platen doen volgens een andere bespreker naïvistisch aan (je begrijpt: die zinspeelt op zondagsschilder Henri Rousseau, die behoort tot de canon - vooruit, we doen ook mee met de canonitis - van de kunstgeschiedenis). De illustraties van Akin Düzakin doen ons vooral denken aan Akin Düzakin. Zo is er maar één.



Maar het zoeken naar handvatten is maar al te menselijk. ‘Zoveel tekst in een prentenboek, dat is niet gebruikelijk. We hebben wel een plank bijzondere prentenboeken. Misschien kunnen we het daar bijzetten?’ vraagt een boekverkoper zich af. Hm, dat 'bijzetten' klinkt niet erg opwekkend...

Ach, hoeveel bands is het ook niet zo vergaan? Weinig herkenning leidde jaren geleden vaak tot weinig erkenning: omdat ze te veel rock speelden voor een funkband, te jazzy voor popmuziek… Crossover muziek is inmiddels helemaal normaal. Nu is het kinderboek aan de beurt. Er is al een nieuwe term bedacht, in Noorwegen alweer: multi age kinderboeken. Naar verluidt een vondst van Jon Fosse. Jawel, die van die toneelstukken waarin zo weinig gebeurt, zoals sommige mensen vinden.

Intussen zijn er steeds meer boekhandels die Gewoon maar wachten op de toonbank leggen. Een goede ontwikkeling!

Vertaler in Denemarken

Willem Ouwerkerk verbleef twee dagen op het Deense eiland Langeland om zich leeg te maken en voor te bereiden op de vertaling van de verhalen van Alexander Kielland, een opdracht van uitgeverij Watervis. Wat de taal betreft al wat dichter bij de bron, dit verblijf: Kielland (1849-1906), ooit burgemeester van Stavanger, schreef een Noors dat zich nauwelijks onderscheidde van het geschreven Deens van die tijd (en evenmin van dat van tegenwoordig). Willem voelde zich dus als een vis in het water en even terug in de tijd dat hij als kind op het platteland woonde: leegte, overzichtelijkheid, gemoedelijkheid, rust en ruimte. 's Nachts hoorde je de nachtegaal.  Het B&B waar hij verbleef beveelt hij warm aan.

Gesignaleerd in een ecowinkel

en wel bij Smile Superstore, Oude Gracht 382, Utrecht, een winkel die uitsluitend eco-, duurzame of fair trade producten verkoopt.

Gewoon maar wachten is gedrukt met non carcinogene inkten en op FSC gecertificeerd papier.

Nog niet in de webwinkel van Smile Superstore maar wel op de Oudegracht gesignaleerd.

Gesignaleerd in België

Noot van de vertaler

De vertaler die na gedane arbeid eens gaat bekijken wat vertalers naar andere talen ervan gebakken hebben... In dit geval sloeg hem de schrik om het hart.

Vertaler Willem Ouwerkerk had inzage in de Duitse, Deense en Zweedse vertaling en zag tot zijn verbazing dat het niet ongewoon is 1. te parafraseren, 2. het beter te weten dan de auteur, 3. zinnen weg te laten. We zijn in kinderboekenland, misschien gelden daar andere regels?!

Een mooi voorbeeld is een vertaalster die heus wel weet dat alle tekst uit de hersenpan van hoofdpersoon haasje Klumper komt. Maar wanneer de vader sprekend wordt opgevoerd door zoon Klumper en zegt: "Mamma, jij blijft hier. Ik en Klumper gaan een rondje hardlopen", wordt dit 'verbeterd' in "Klumper en ik gaan een rondje hardlopen." Het is juist de bedoeling dat we ons geamuseerd afvragen of vader haas dat zo gezegd heeft, of dat kleine hazenzoon het ervan maakt...



Deze vertaalster laat elders Klumper's veelzeggende opmerking weg dat ze een nieuwe buurman hebben, die meestal maar in de buurt van zijn hol blijft (na verhaal over een spoorloos verdwenen buurman...). Het kan ook zijn dat de overweging is geweest dat er anders te veel tekstregels zouden komen; het Noors heeft er in het algemeen minder nodig. De tekst zou van de pagina kunnen lopen...

Uitgeverij Watervis heeft dit probleem voorzien en ervoor gekozen waar nodig de tekst altijd de ruimte te geven door de illustratie op de betreffende pagina dan maar iets te verkleinen. Niemand die daar iets van ziet.

Ontvangst van Gewoon maar wachten

Het is leuk om te zien hoe je boek opeens opduikt bij allerlei internetboekhandels. Helaas nemen ze niet allemaal de moeite om het omslag af te beelden (of is dat een soort ingebouwde vertraging?) maar wel nemen ze letterlijk de toelichtende tekst over die wij zelf hebben aangeleverd en die ze bij het Centraal Boekhuis kunnen zien.

Soms bieden wij het boek persoonlijk aan bij boekhandels, dat kan zijn in onze eigen stad of in de stad waar een van ons werkt. Soms geven we het boek een middagje ter inzage en komen dan later "horen".

En dan hoor je hoe je boek (je kind!) wordt gelezen en maak je mee wat je al die schijvers zo vaak hebt horen vertellen: het boek wordt gelezen op een manier die op jou heel vreemd en onverwacht overkomt. Zo ís jouw kind niet, is je eerste reactie; niemand kent het zo goed als wij...

Ons boek gaat volgens ons over een haasje (jongetje, kind) dat in een heel onzekere situatie is beland, bang is hoe dit af gaat lopen, en zich tijdens het lange wachten op redding op de been houdt door wat in de psychotherapie wel de helpende gedachte wordt genoemd. (Met dank aan H. en G. voor deze term, die mij tot gisteren onbekend was.) Maar eigenlijk had ik het al opgeschreven, op de achterkant van het boek: "Veel denken aan thuis, dat helpt."

Dit haasje heeft het geluk dat hij uit een warm nest komt. De herinnering aan de wat cynisch geworden vader, die al heel wat echtgenotes en kinderen aan vos en uil heeft moeten verliezen, wordt terdege gecompenseerd door de gedachte aan de positieve instelling van de moeder en ook aan de vader wordt teruggedacht als een figuur vol goedbedoelde vermaningen over het belang van een goede conditie om maar uit handen van belagers te kunnen blijven... Al begint het hazejongetje (vast onder invloed van die door het leven getekende vader) gaande het boek ook gedachten te ontwikkelen als: je staat er allemaal alleen voor, je moet jezelf maar weten te redden... Het wisselt. Net zoals in de illustraties de bezigheden wisselen: hangen, liggen, denken, uitkijken.

Kortom, juist door de helpende gedachte weet het haasje zijn angst de baas te blijven en raakt hij niet in paniek. Niet voor niets zijn de tekeningen die zijn gedachten aan de familie thuis weergeven in sterke, heldere kleuren uitgevoerd. Dit is gewoon een sterk haasje. Zijn redding komt weliswaar van een andere kant dan verwacht (de moeder) maar zelfs aan het uitblijven van de vader als redder (is hij ook bang?) geeft de moeder een plausibele draai: hij moest op Broertje passen.

Na dit alles de reacties van een aantal boekhandelaren:

* Veel tekst, terwijl er weinig gebeurt. Haasje wacht maar en wacht maar, kinderen verliezen hun aandacht als er niks gebeurt. Boekhandelaarster en collega werden zelf moe van al dat wachten. Te moeilijk, te veel gedachten, te fragmentarisch, de korte zinnen zijn niet uitnodigend voor kinderen.
* Ongewoon veel tekst, zie je haast niet in Nederland. Heel mooi vertaald maar er is zo weinig positiefs voor dat haasje, hij blijft maar met die angst zitten, je mist iets wat hem steun geeft.
* Gewoon een mooi boek, mooie plaatjes, mooi verhaal. (Eigenlijk wist boekhandelaarster het niet zo nauwkeurig te omschrijven, maar ze trok er een heel vergenoegd gezicht bij, ze zag het zichzelf al voorlezen aan haar (klein)kinderen, voor de open haard met een mok warme chocolademelk.. althans, dat dacht ik van haar gezicht af te lezen...)
* Een medewerker van een winkel die uitsluitend ecologisch geproduceerde artikelen verkoopt, zag even snel het boek in, maar was eigenlijk al meteen om toen duidelijk werd dat het boek volledig eco gedrukt is. Anders zouden ze het niet eens verkopen. Dat het verhaal zelf ook de moeite waard is, blijkt inmiddels wel uit de verkoop!

Cultureel ondernemerschap

Vertaler Willem Ouwerkerk las op www.boekvertalers.nl de column van collega Ine Willems en kan (na verwoede pogingen als cultureel ondernemer zijn belastingaangifte tot een goed eind te brengen) het niet laten haar samenvattende slotzin te citeren:

Om als boekvertaler cultureel ondernemer te zijn dien je een actieve invulling te geven aan competenties die haaks staan op wat de dagelijkse professie van het boekvertalen vooronderstelt: de behoefte aan stilte en tijd om te horen wat er zich in je hoofd afspeelt.

En vanaf 8 april ook in de boekhandel

Of: Bestel Gewoon maar wachten rechtstreeks bij de uitgever en betaal binnen Nederland geen verzendkosten!

We zijn ook te vinden op Boekenroute.

Daar is ie dan...

Vertaler Willem Ouwerkerk neemt het eerste exemplaar van Gewoon maar wachten in ontvangst uit handen van Petra de Boer van Ecodrukkers.

Meer over het boek

Bestel Gewoon maar wachten rechtstreeks bij de uitgever. Makkelijk betalen met iDeal, eenmalige machtiging of overschrijving.

Vers van de pers

Vandaag, precies een jaar en vier dagen na de inschrijving bij de Kamer van Koophandel, is onze eerste uitgave Gewoon maar wachten dan eindelijk gedrukt - en in wat voor een schitterende, heldere kleuren; daarbij steekt de originele Noorse uitgave nogal flets af. Hulde aan het team van Ecodrukkers!



Al onze inspanningen op een weg vol voetangels en klemmen zijn dan toch beloond. Als je eenmaal goed op gang leek, volgden er toch weer tegenslagen en wel van de meest onverwachte kanten en op de meest ongelegen momenten. Met twee uitgeversdiploma's in huis bleken we toch nog onvoldoende uitgerust om ons soepel een weg te banen door de zeden en gewoonten van de boekenbranche. We zwijgen nu dus maar over gemiste kinderboekenweek, sinterklaas- en kerstverkopen; het geeft na de bevalling geen pas meer om al dat leed op te halen.

Nu nog wachten op het binden en de verkoop kan beginnen. We hebben al heel wat intekenaars onder familie en vrienden - nu de echte boekenwereld interesseren, de pers, de boekhandel, de openbare bibliotheken, startpagina's, straks onze diverse verkoopkanalen op internet opstarten. Wie wil er al een digitaal recensie-exemplaar? We sturen het graag toe.




Erik keurt de eerste proeven.


Nog twee vellen te gaan, daarna worden de achterkanten bedrukt. De vellen worden in vieren gevouwen, zo onstaan 4 katernen van elk 8 pagina's - maakt een boek van 32 pagina's.